Hipercholesterolemię, czyli zwiększone stężenie cholesterolu całkowitego we krwi, rozpoznaje się, gdy wynosi ono ≥5 mmol/l (>190 mg/dl), a stężenie cholesterolu LDL ≥3 mmol/l (>115 mg/dl). Cholesterol jest lipidem występującym we krwi w tzw. lipoproteinach, będących związkami lipidowo-białkowymi. Najwięcej cholesterolu całkowitego (2/3–3/4) transportują cząsteczki o nazwie „lipoproteiny o małej gęstości” (ang. low density lipoproteins – stąd skrót LDL). Z tego powodu hipercholesterolemia oznacza zwiększone stężenie cholesterolu LDL (LDL-C). Znacznie mniejsza część cholesterolu całkowitego znajduje się w lipoproteinach o dużej gęstości, tj. HDL. Pełna angielska nazwa tego skrótu to high density lipoproteins. Potocznie LDL-C nazywa się „złym” cholesterolem, a HDL-C „dobrym” cholesterolem. Fot. Fizjologiczna rola LDL Lipoproteiny LDL dostarczają cholesterol komórkom do budowy błon komórkowych, wytwarzania hormonów kory nadnerczy, hormonów płciowych i witaminy D oraz kwasów żółciowych w wątrobie (potrzebne do trawienia tłuszczów). Jak widać, cholesterol pełni kilka ważnych funkcji w organizmie, jednak do tych celów wystarcza niewiele cholesterolu LDL. Stężenie LDL-C we krwi, które mamy po przyjściu na świat, wynosi średnio około 30 mg/dl. Biorąc pod uwagę odchylenia, można przyjąć za wystarczające na potrzeby organizmu wartości około 50 mg/dl także w wieku dorosłym. Tymczasem w ciągu życia, przede wszystkim na skutek niewłaściwej diety, stężenie cholesterolu LDL się zwiększa, osiągając wartości sprzyjające rozwojowi miażdżycy. LDL a rozwój miażdżycy (aterogeneza) Miażdżyca jest chorobą ściany tętnic, prowadzącą do ich zwężenia, a tym samym utrudnionego przepływu utlenowanej krwi do narządów. Dotyczyć może wielu tętnic. Najczęściej występuje miażdżyca tętnic wieńcowych, objawiająca się chorobą wieńcową (ChW), inaczej zwaną chorobą niedokrwienną serca (ChNS), której powikłaniem jest zawał serca. Tętnice wieńcowe – prawa i lewa – odchodzą od aorty i doprowadzają krew do mięśnia serca, który – jak każdy organ – potrzebuje tlenu i substancji odżywczych. Miażdżyca może się rozwijać także w tętnicach obwodowych, tj. tętnicach szyjnych (powikłaniem może być udar mózgu), tętnicach kończyn górnych i dolnych, tętnicach nerkowych i tętnicy krezkowej (doprowadza krew do ściany jelita). Początkiem miażdżycy jest odkładanie się cholesterolu, pochodzącego z LDL, w błonie wewnętrznej tętnic, która znajduje się pod śródbłonkiem, tj. warstwą komórek wyściełających tętnicę od środka. Cząsteczki LDL przenikają z krwi do błony wewnętrznej i są przyswajane przez komórki zwane makrofagami. Makrofagi, gromadząc LDL, stają się wypełnionymi cholesterolem komórkami piankowatymi. Obładowane cholesterolem makrofagi/komórki piankowate ulegają uszkodzeniu i cholesterol wydostaje się do przestrzeni pozakomórkowej (ryc. 1.). Drugą warstwę ściany tętnicy (pod błoną wewnętrzną) tworzą komórki mięśni gładkich, które w odpowiedzi na gromadzący się w błonie wewnętrznej cholesterol produkują tkankę włóknistą. W miarę jej rozwoju ta początkowa zmiana miażdżycowa, zwana nacieczeniem tłuszczowym (od gromadzącego się cholesterolu), zostaje odgrodzona od przepływającej krwi pokrywą włóknistą, którą dodatkowo wzmacniają odkładające się sole wapnia. Tak w bardzo dużym uproszczeniu można przedstawić rozwój dojrzałej blaszki miażdżycowej (zob. również: Jak powstaje blaszka miażdżycowa). Ryc. 1. Blaszki miażdżycowe, bogate w cholesterol i markofagi, łatwo pękają Wypełnione cholesterolem młode blaszki miażdżycowe, tzw. miękkie, bez rozwiniętej pokrywy włóknistej, są podatne na pęknięcie lub powstanie nadżerki (zob. ryc. 1.). W następstwie pęknięcia bardzo szybko rozwija się zakrzep, który całkowicie lub częściowo zamyka światło tętnicy, a tym samym przepływ krwi (np. do odcinka mięśnia sercowego ukrwionego przez tętnicę wieńcową lub jej odgałęzienie bądź tętnicę szyjną doprowadzającą krew do mózgu). W ten sposób dochodzi do zawału serca lub udaru mózgu. Najgroźniejsze są zatem młode miękkie blaszki miażdżycowe. Twarde blaszki z dobrze rozwiniętą pokrywą włóknistą są znacznie mniej podatne na pęknięcie. Problem w tym, że blaszki są na różnym etapie rozwoju, zarówno te miękkie, jak i twarde. Przeciwmiażdżycowa rola HDL jest złożona. Najważniejsze znaczenie przypisuje się odbieraniu przez te lipoproteiny cholesterolu z makrofagów i transportowaniu go do wątroby. LDL a choroba wieńcowa Badania epidemiologiczne wykazały zależność pomiędzy stężeniem cholesterolu całkowitego w surowicy a występowaniem choroby wieńcowej. Najbardziej znane jest badanie amerykańskie Framingham. W losowej próbie przeprowadzonej wśród mieszkańców Framingham po 10 latach okazało się, że ChW występowała tym częściej, im większe było stężenie cholesterolu całkowitego na początku badania. Od tego czasu stężenie cholesterolu uznano za czynnik ryzyka tej choroby. Później to odkrycie zostało potwierdzone w innych badaniach. Od kiedy okazało się, że cholesterol całkowity krąży we krwi w lipoproteinach LDL i HDL, zapoczątkowano badania epidemiologiczne nad związkami pomiędzy stężeniem LDL-C i HDL-C a występowaniem choroby wieńcowej. Zarówno badania amerykańskie (między innymi kolejna obserwacja we Framingham), jak i europejskie (badanie o nazwie PROCAM lub Münster Study) wykazały, że im większe stężenie LDL-C, tym więcej przypadków choroby wieńcowej, a im większe stężenie HDL-C, tym jest ich mniej. Badań, które potwierdziły bezpośrednie znaczenie LDL-C jako czynnika ryzyka choroby wieńcowej, jest dużo, co można zrozumieć na podstawie opisanego wyżej mechanizmu działania lipoprotein LDL w rozwoju miażdżycy. Jednak kropkę nad i postawiły badania kliniczne, w których oceniano, czy zmniejszenie stężenia cholesterolu LDL spowoduje zmniejszenie występowania epizodów choroby wieńcowej, w tym najgroźniejszego, jakim jest zawał serca. Wszystkie te badania przyniosły pozytywną odpowiedź na to pytanie. Stosowano w nich statyny – leki powodujące znaczne zmniejszenie stężenia LDL-C. Rodzinna hipercholesterolemia Hipercholesterolemia jest najczęściej, jak już wspomniano, wywołana nieprawidłową dietą, nakładającą się na podatność genetyczną. Oznacza to dominację czynnika środowiskowego nad czynnikami genetycznymi trudnymi do określenia. Są jednak przypadki, w których dominuje czynnik genetyczny występujący rodzinnie. Gdy u pacjentów i części ich najbliższych krewnych wystepują duże stężenia cholesterolu, oznacza to hipercholesterolemię rodzinną. Główną przyczyną tej choroby jest uwarunkowana genetycznie wadliwa budowa receptora dla lipoprotein LDL. Głównym narządem przyswajającym LDL z krążenia jest wątroba. Na powierzchni komórek wątroby (hepatocyty) znajdują się specyficzne białka (receptory) dla cząsteczek LDL. Jeśli ich budowa jest nieprawidłowa, wiązanie LDL z hepatocytami jest zaburzone i z tego powodu stężenie tych lipoprotein w osoczu jest duże. Przeważnie defekt receptora LDL dziedziczy się od jednego z rodziców. W tej sytuacji połowa receptorów „źle pracuje”, a druga połowa odziedziczona od drugiego z rodziców działa prawidłowo. Jest to heterozygotyczna rodzinna hipercholesterolemia (HeFH), występująca z częstością jednego przypadku na 500 osób w populacji. W Polsce, biorąc pod uwagę mieszkańców kraju i częstość występowania HeFH, szacuje się, że około 80 000 osób jest dotkniętych tą chorobą. Powinna ona być rozpoznana wcześnie (tzn. u mężczyzn przed 50. rokiem życia, a u kobiet przed 60. rokiem życia), gdyż stanowi szczególną predyspozycję do rozwoju miażdżycy i przedwczesnego wystąpienia choroby wieńcowej. Chociaż ostatecznie diagnozę może potwierdzić badanie genetyczne, to heterozygotyczną rodzinną hipercholesterolemię można rozpoznać u pacjenta już na podstawie dużego stężenia cholesterolu LDL-C (u dorosłego pacjenta 200–400 mg/dl; 5,2–10,4 mmol/l) i u części jego krewnych pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci), oraz przedwczesnego występowania choroby wieńcowej. Docelowe stężenia cholesterolu LDL Każdy człowiek powinien wiedzieć, jakie stężenie LDL-C jest dla niego właściwe. Zależy ono od indywidualnego ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego w ciągu 10 lat. Wartości te przedstawiają się następująco: LDL-C <70 mg/dl (<1,8 mmol/l), jeśli ryzyko bardzo duże rozpoznana choroba sercowo-naczyniowa (przebyty zawał serca, angioplastyka wieńcowa, wszczepienie pomostów aortalno-wieńcowych (tzw. bypassy), udar niedokrwienny mózgu, miażdżyca tętnic obwodowych szyjnych, kończyn dolnych, nerkowych) cukrzyca typu 1 i 2 z jednym czynnikiem ryzyka lub większą liczbą czynników ryzyka (np. palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, otyłość) lub uszkodzeniem narządowym (np. nerek) ciężka przewlekła choroba nerek ryzyko zgonu z powodu choroby sercowo-naczyniowej w ciągu 10 lat ≥10%. Dotyczy to osób zdrowych, tj. osób, u których nie występują wyżej wymienione choroby, ale są obarczone czynnikami ryzyka z racji płci (męska), wieku, palenia papierosów, stężenia cholesterolu i wartości ciśnienia tętniczego skurczowego (górne). U tych osób odczytuje się zagrożenie zgonem sercowo-naczyniowym w odpowiedniej kratce tabeli SCORE. Ryzyko zgonu np. 15% oznacza, że spośród 100 osób prawdopodobnie 15 umrze w najbliższych 10 latach na chorobę sercowo- naczyniową. LDL-C <100 mg/dl (<2,5 mmol/l), jeśli ryzyko duże silny jeden czynnik ryzyka (np. rodzinna hipercholesterolemia) i ciężkie nadciśnienie tętnicze cukrzyca typu 1 i 2 bez innych czynników ryzyka lub uszkodzenia nerek (GFR: 30–59 ml/min) ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego w ciągu 10 lat ≥5%, ale <10% (tabela SCORE) LDL-C <115 mg/dl (<3,0 mmol/l), jeśli ryzyko małe ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego <1% (tabela SCORE) Ryzyko umiarkowane ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego ≥1% i <5% (tabela SCORE). Jak widać, u każdej zdrowej osoby stężenie LDL-C powinno być <115 mg/dl. Postępowanie dietetyczne Leczenie hipercholesterolemii polega na stosowaniu diety oraz przyjmowaniu leków. Biorąc pod uwagę małe docelowe stężenie LDL-C u osób zdrowych, tj. <115 mg/dl (<3 mmol/l) oraz fakt, iż w Polsce stężenia są większe u 60% osób dorosłych, większość Polaków powinna zmienić żywienie, natomiast osoby, u których ryzyko jest duże i bardzo duże, mogą dodatkowo wymagać stosowania leków. Aby zmniejszyć stężenie cholesterolu LDL, należy zastępować w diecie nasycone kwasy tłuszczowe (tłuszcze zwierzęce – tłuste produkty mleczne i mięsne) nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (oleje roślinne i miękkie margaryny). Trzeba maksymalnie ograniczać spożycie tzw. izomerów trans kwasów tłuszczowych. Głównym ich źródłem w diecie są częściowo uwodornione tłuszcze roślinne, występujące w tłuszczu cukierniczym, i – co za tym idzie – w wyrobach przemysłu cukierniczego i piekarniczego. Izomery trans kwasów tłuszczowych występują także w zupach w proszku i gotowych sosach. Mogą być obecne w twardych margarynach i żywności typu fast food. W hipercholesterolemii zaleca się również ograniczenie spożycia cholesterolu pokarmowego, tj. takich produktów, jak żółtka jaj, podroby i wędliny podrobowe. Działanie zmniejszające stężenie cholesterolu LDL ma błonnik pokarmowy, szczególnie obecny w nasionach roślin strączkowych, owocach, warzywach i produktach zbożowych z pełnego przemiału (ciemne pieczywo z mąki z grubego przemiału, kasze: gryczana, jęczmienna, płatki owsiane). Dlatego należy w żywieniu kłaść nacisk na spożycie wymienionych produktów. Pomocna w zmniejszaniu stężenia cholesterolu LDL może być żywność zawierająca dodane sterole lub stanole roślinne (odpowiednie margaryny, jogurty itp). Jeśli chodzi o tzw. nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, to wprawdzie nie powodują one zmniejszenia stężenia cholesterolu LDL, ale zmniejszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych w innych mechanizmach i dlatego są polecane w profilaktyce tych chorób. Z olejów roślinnych godny polecenia jest olej rzepakowy, gdyż poza jednonienasyconym kwasem oleinowym (co jest ogólnie znane) zawiera wielonienasycony kwas tłuszczowy omega-3, jakim jest kwas alfa linolenowy. Inne wielonienasycone kwasy tłuszczowe z tej rodziny, tj. kwas eikozapentaenowy i dokozaheksaenowy, występują w tłustych rybach morskich, np. w śledziach, makrelach i łososiach. Stąd bierze się zalecenie spożywania tłustych ryb morskich przynajmniej dwa razy w tygodniu. Redukcja masy ciała u osób otyłych zmniejsza stężenie LDL-C, aczkolwiek efekt jest umiarkowany w przeciwieństwie do redukcji stężenia trójglicerydów. W tym drugim przypadku jest to podstawowa metoda postępowania. Po zastosowaniu w praktyce przedstawionych wyżej zaleceń dietetycznych można oczekiwać zmniejszenia stężenia LDL-C o około 15%. Ogólne zalecenia dietetyczne w leczeniu hipercholesterolemii mgr inż. Dominika Wnęk Zakład Biochemii Klinicznej UJ CM Hipercholesterolemia charakteryzuje się zwiększonym stężeniem cholesterolu całkowitego oraz frakcji miażdżycorodnej LDL. Istnieją pewne czynniki żywieniowe, które mogą wpływać niekorzystnie na te parametry. Powszechnie uważa się, że do składników pokarmowych wpływających na stężenie cholesterolu LDL należą nasycone kwasy tłuszczowe (saturated fatty acids – SFA), izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz cholesterol pokarmowy. Nasycone kwasy tłuszczowe Do nasyconych kwasów tłuszczowych zalicza się kwas laurynowy, mirystynowy, palmitynowy i stearynowy. Charakterystyczne są głównie dla produktów pochodzenia zwierzęcego, aczkolwiek wyjątek stanowi olej kokosowy i olej palmowy pochodzenia roślinnego. Należy pamiętać, że nie wszystkie nasycone kwasy tłuszczowe wykazują jednakowo niekorzystne działanie na organizm. Wszystkie, z wyjątkiem kwasu stearynowego, zwiększają stężenie LDL-cholesterolu. Kwas laurynowy najbardziej zwiększa stężenie cholesterolu LDL, ale jednocześnie podnosi stężenie korzystnej frakcji cholesterolu HDL. Na skutek tego tzw. wskaźnik aterogenności (czyli stosunek LDL-cholesterolu do HDL-cholesterolu) się nie zwiększa, co uważa się za zjawisko korzystne. Najbardziej szkodliwe w kontekście wskaźnika aterogenności są kwas mirystynowy i palmitynowy. Mimo że nasycone kwasy tłuszczowe wykazują tak odmienne działanie, to w produktach pochodzenia zwierzęcego znajduje się ich mieszanina. Należy więc unikać tłustych mięs i wyrobów wędliniarskich, takich jak pasztet, parówki, pasztetowa, salami, kiełbasy wiejskie, baleron i boczek. Wybierając produkty nabiałowe, należy uwzględniać te z małą zawartością tłuszczu lub odtłuszczone. Izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych To kolejny składnik pokarmowy, który w znaczącym stopniu zwiększą stężenie cholesterolu LDL. Ponadto przyczyniają się dodatkowo do obniżenia frakcji ochronnej cholesterolu HDL. Nienasycone kwasy tłuszczowe w naturze występują w formie cis, natomiast proces utwardzania (czyli częściowego uwodornienia) tłuszczów roślinnych powoduje zmianę konfiguracji na trans. Należy pamiętać, że podstawowym źródłem pokarmowym izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych są tłuszcze cukiernicze, frytury, margaryny twarde, ale także gotowe wyroby cukiernicze, produkty typu fast food oraz zupy i sosy gotowe do szybkiego przygotowania. Cholesterol pokarmowy Podobnie jak nasycone kwasy tłuszczowe i izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych cholesterol pokarmowy zwiększa stężenie cholesterolu LDL. Głównym źródłem cholesterolu pokarmowego pozostaje żółtko jaj oraz podroby (wątroba, nerki, ozorki, serca, mózg) i wędliny podrobowe (pasztetowa, salceson, kaszanka). Ilość jaj, która jest dozwolona do spożycia, to 2–3 sztuki tygodniowo. Składniki pokarmowe wpływające korzystnie na stężenie cholesterolu LDL Do składników pokarmowych wpływających korzystnie na stężenie cholesterolu LDL zalicza się jednonienasycone kwasy tłuszczowe (monounsaturated fatty acids – MUFA) oraz wielonienasycone kwasy, zwłaszcza z rodziny n-6, (polyunsaturated fatty acids – PUFA). Istotne jest także ograniczenie w diecie produktów obfitujących w cholesterol pokarmowy przy jednoczesnym zwiększeniu spożycia rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego. Jednonienasycone kwasy tłuszczowe oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny n-6 Włączenie ich do diety przy jednoczesnym ograniczeniu węglowodanów zmniejsza stężenie cholesterolu LDL. Ponadto MUFA wykazują także zdolność do jednoczesnego zwiększania frakcji ochronnej cholesterolu HDL. W dużych ilościach znajdują się one w olejach roślinnych, takich jak olej rzepakowy, oliwa z oliwek (kwas oleinowy) oraz w olejach słonecznikowym, kukurydzianym i sojowym (kwas linolowy). Dobrym źródłem tych kwasów są także margaryny wytworzone z wymienionych wyżej olei. Rozpuszczalna frakcja błonnika pokarmowego Do rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego zalicza się pektyny, gumy, śluzy roślinne, hemicelulozy oraz beta-glukan. Bogatym jego źródłem są pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, surowe warzywa i owoce (szczególnie jabłka i owoce cytrusowe). Błonnik ten, zwłaszcza pektyny, wiążą znaczne ilości kwasów żółciowych, co zwiększa wydalanie tłuszczów ze stolcem. Sterole i stanole roślinne Są to związki organiczne zaliczane do tłuszczów będące naturalnymi składnikami żywności. Dobrym ich źródłem jest ziarno sezamowe, pestki słonecznika oraz niektóre oleje roślinne, np. kukurydziany czy słonecznikowy. Ilość steroli i stanoli roślinnych pochodząca naturalnie z żywność jest jednak zbyt mała, aby wywierać efekt terapeutyczny i skutecznie zmniejszać frakcję LDL-cholesterolu. W związku z tym na rynku istnieją gotowe produkty wzbogacone w te związki. Są to margaryny, jogurty, serki oraz suplementy diety w postaci kapsułek. Poza wymienionymi powyżej czynnikami modyfikującymi profil lipidowy nie należy zapominać o regularnej aktywności fizycznej przyczyniającej się, jeśli to konieczne, do redukcji masy ciała lub do utrzymania jej na prawidłowym poziomie. Propozycje jadłospisów dla pacjentów ze zwiększonym stężeniem cholesterolu we krwi mgr Aleksandra Cichocka Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych z Poradnią Chorób Metabolicznych Wartość kaloryczna zaproponowanych jadłospisów, wynosząca około 1500 kcal, pomaga w redukcji masy ciała u pacjentów z nadwagą lub otyłością, co sprzyja zmniejszeniu stężenia cholesterolu we krwi. Zaproponowane jadłospisy opracowano zgodnie z zasadami diety śródziemnomorskiej zalecanej przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, z zaleceniami żywieniowymi Polskiego Forum Profilaktyki Chorób Układu Krążenia oraz zgodnie z Piramidą Zdrowego Żywienia, opracowaną w Instytucie Żywności i Żywienia. Produkty wymienione w jadłospisach: zawierają mało składników, które zwiększają stężenie cholesterolu we krwi: nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT, <7% energii) cholesterolu pokarmowego (<200 mg/dzień) izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych zawierają mało soli, która zwiększa ciśnienie tętnicze krwi są bogate w składniki, które zmniejszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych: antyoksydanty, czyli witaminy C, E i beta-karoten oraz flawonoidy błonnik pokarmowy, w tym również błonnik rozpuszczalny nienasycone kwasy tłuszczowe kwasy tłuszczowe n-3 PUFA witaminy i składniki mineralne. Aby ułatwić pacjentom stosowanie zaleceń dietetycznych w hipercholesterolemii, w zaproponowanych jadłospisach: uwzględniono chude produkty mleczne, chude mięso i wędliny tłuszcze zwierzęce zastąpiono tłuszczami roślinnymi (głównie olejem rzepakowym, oliwą z oliwek oraz margaryną miękką) uwzględniono produkty z dodatkiem steroli lub stanoli roślinnych (produkty te zmniejszają stężenie cholesterolu we krwi) kilka razy w tygodniu zaproponowano danie z tłustej ryby morskiej, bogatej kwasy tłuszczowe n-3 z produktów zbożowych uwzględniono głównie produkty pełnoziarniste sól zastąpiono ziołami. Wiele ciekawych przepisów do wykorzystania w diecie osób ze zwiększonym stężeniem cholesterolu we krwi można znaleźć w książce Aleksandry Cichockiej: „Praktyczny poradnik żywieniowy w odchudzaniu oraz profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2 i chorób sercowo- naczyniowych”. Przykładowy dzienny jadłospis (I) Śniadanie I Płatki owsiane (30 g, przed gotowaniem) z siemieniem lnianym (1 łyżeczka, 5 g) na mleku o zawartości tłuszczu ≤1% (250 ml), posypane suszonymi żurawinami (1 łyżeczka, 5 g) Kanapka: kromka chleba (40 g) posmarowana margaryną ze sterolami lub stanolami (1 łyżeczka, 5 g), plasterki pieczonej w folii – natartej oregano i olejem rzepakowym – polędwiczki wieprzowej (20 g), kilka plasterków ogórka, natka pietruszki Herbata (np. zielona) Śniadanie II Kromka chleba (40 g), posmarowana margaryną ze sterolami lub stanolami (1 łyżeczka, 5 g), serek homogenizowany chudy (2 łyżki, 30 g), wymieszany z truskawkami świeżymi lub mrożonymi (7 sztuk, 100 g) i listkami mięty Kefir o zawartości tłuszczu ≤1% (150 ml) Woda mineralna niskosodowa wapniowo-magnezowa Obiad Barszcz czerwony z fasolą, zielem angielskim i listkiem laurowym: wywar z warzyw, buraki (1 średnia sztuka, 100 g), fasola kolorowa (30 g przed gotowaniem), ząbek czosnku, lubczyk suszony lub świeże listki lubczyku; zupa zabielona maślanką o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml) Zapiekanka: mięso z udka z kurczaka pokrojone w kostkę (100 g), posiekany ząbek czosnku, pomidor (1 mała sztuka, 50 g), papryka czerwona (1/2 średniej sztuki, 125 g), pokrojone w plasterki ziemniaki (70 g), margaryna ze sterolami lub stanolami (2 łyżeczki, 10 g), całość posypana natką pietruszki Surówka: sałata lodowa (100 g), jogurt o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml), ocet winny, oliwa z oliwek (1 łyżeczka, 5 g) Woda mineralna niskosodowa wapniowo-magnezowa Podwieczorek Galaretka: sok z pomarańczy bez dodatku cukru (200 ml), żelatyna, mandarynka (kilka cząstek, 100 g), do dekoracji: gęsty jogurt o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml), listki mięty Woda mineralna niskosodowa Kolacja Chleb graham (40 g) posmarowany margaryną ze sterolami lub stanolami (1 łyżeczka, 5 g), Sałatka: serek sojowy tofu (1 łyżka pokrojonego w drobną kostkę, 15 g), kapusta pekińska (100 g), sok z cytryny, rodzynki (1 łyżeczka, 5 g), posiekane orzechy włoskie (3 sztuki, 15 g), olej rzepakowy (2 łyżeczki, 10 g) Herbata z aronii Przykładowy dzienny jadłospis (II) Śniadanie I 2 kromki chleba wieloziarnistego (2 × 40 g) posmarowane margaryną ze sterolami lub stanolami (2 × 5 g), Sałatka: chuda szynka pokrojona w kostkę (40 g), porwane listki cykorii, pokrojone cząstki grejpfruta (1/4 sztuki, 100 g), ocet z białego wina, olej rzepakowy (1 łyżeczka, 5 g) Kakao (o obniżonej zawartości tłuszczu) na mleku o zawartości tłuszczu ≤1% (250 ml), Herbata (np. zielona) Śniadanie II Płatki jęczmienne błyskawiczne (30 g) z amarantusem (1 łyżeczka, 5 g), z jogurtem o zawartości tłuszczu ≤1% (200 ml) Woda mineralna niskosodowa wapniowo-magnezowa Obiad Zupa krem z pieczarek z warzywami i ziemniakami: włoszczyzna (100 g), pieczarki (100 g), ziemniaki (70 g), margaryna ze sterolami lub stanolami (5 g); zabielona mlekiem o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml), posypana koperkiem Pieczeń wołowa nadziewana suszonymi żurawinami, szpikowana goździkami: mięso wołowe na pieczeń (100 g), suszone żurawiny (1 łyżka, 15 g), olej rzepakowy (2 łyżeczki, 10 g); kasza gryczana (30 g przed gotowaniem) Surówka: marchewka z groszkiem (świeże lub mrożone, 100 g), margaryna ze sterolami lub stanolami (5 g) Woda mineralna niskosodowa z plasterkami cytryny Podwieczorek Koktajl: maliny świeże lub mrożone (100 g), siemię lniane (1 łyżeczka, 5 g), mleko zsiadłe o zawartości tłuszczu ≤1% (150 ml), listki świeżej mięty Woda mineralna niskosodowa Kolacja Kromka chleba wieloziarnistego (40 g) posmarowana margaryną ze sterolami lub stanolami (5 g) Pasta: serek granulowany light (1 łyżka, 15 g), grillowany dorsz (1 łyżka rozdrobnionego, 15 g), cebula posiekana, koncentrat pomidorowy (1 łyżeczka, 5 g), olej rzepakowy (1 łyżeczka, 5 g), sok z cytryny Jabłko (1 mała sztuka, 100 g) Herbata z owoców leśnych Przykładowy dzienny jadłospis (III) Śniadanie I Ciasto domowe (50 g) z płatków owsianych, przygotowane na margarynie ze sterolami lub stanolami Kromka chleba orkiszowego (40 g) posmarowana margaryną ze sterolami lub stanolami (5 g), wędlina sojowa (20 g), kilka plasterków rzodkiewki (30 g), plasterki pomidora (50 g) Kawa zbożowa na mleku o zawartości tłuszczu ≤1% (250 ml) Śliwki (100 g) Herbata z aronii Śniadanie II Kanapka: kromka chleba orkiszowego (40 g) posmarowana margaryną ze sterolami lub stanolami (5 g), ser biały chudy (20 g), posypany posiekanym szczypiorkiem Mleko zsiadłe o zawartości tłuszczu ≤1% (200 ml) Sok pomidorowy, bez dodatku soli Obiad Zupa koperkowa z drobnym makaronem: marchewka, pietruszka, seler, por (w sumie 100 g), posiekany koperek (1/4 pęczka), makaron, np. gwiazdki (30 g przed gotowaniem), zabielona mlekiem o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml) Łosoś (100 g) gotowany na parze z warzywami, marchewka (kilka plasterków, 30 g), bakłażan (50 g), papryka (50 g); polany sosem jogurtowym z curry: jogurt o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml), przyprawa curry; ziemniaki (70 g) Surówka: sałata rzymska (100 g), oliwa z oliwek (1 łyżeczka, 5 g) Kompot domowy z czarnych porzeczek świeżych lub mrożonych Podwieczorek Sałatka owocowa z jogurtem i orzechami: brzoskwinia, winogrona, pomarańcza (w sumie 150 g), posiekane orzechy włoskie, jogurt o zawartości tłuszczu ≤1% (150 ml) Woda mineralna niskosodowa Kolacja Kluski leniwe (mąka, jajko, chudy ser biały) kilka sztuk, polane jogurtem o zawartości tłuszczu ≤1% (3 łyżki, 45 ml) wymieszanym z cukrem waniliowym i otartą skórką z cytryny Herbata z melisy

Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 11:38 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 5 minut Kiedy cholesterol szkodzi? Czy jego poziom zawsze zależy od diety? Czym różni się LDL od HDL? Na temat cholesterolu krąży wiele mitów, które są wynikiem jedynie wybiórczego bazowania na wiedzy medycznej. Z jednej strony cholesterol jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowanie organizmu, z drugiej mówi się o jego szkodliwym wpływie na układ krwionośny. Jak jest naprawdę? Andrey_Popov / Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Czy cholesterol jest nam potrzebny? Wysokie stężenie cholesterolu – komu zagraża? Statyny – obniżają cholesterol i powodują cukrzycę? Cholesterol zależy od diety – prawda czy mit? Cholesterol to słowo, które brzmi złowrogo. Ale samo w sobie wcale nie jest czymś złym To związek organiczny biorący udział w wielu ważnych procesach w organizmie. Problem pojawia się dopiero w momencie, gdy cholesterolu mamy w nadmiarze Do zbyt wysokiego poziomu cholesterolu przyczynia się niehigieniczny tryb życia oraz niezdrowa dieta Więcej informacji znajdziesz na stronie głównej Onet. Czy cholesterol jest nam potrzebny? Cholesterol jest związkiem organicznym obecnym w tkankach i osoczu krwi człowieka. Powszechnie mówi się o szkodliwości cholesterolu, jednak problem pojawia się dopiero w przypadku przekroczenia norm stężenia tego związku we krwi. Utrzymany na właściwym poziomie cholesterol spełnia bardzo ważne funkcje w organizmie. Przede wszystkim cholesterol obecny jest w strukturze błon komórkowych (również komórek nerwowych), jest też składnikiem żółci, a do tego bierze udział w procesach syntezy witaminy D3, testosteronu, progesteronu, estrogenów czy kortykosteroidów. Niezwykle dużo cholesterolu znajduje się też w mózgu, co może być istotne dla procesów metabolicznych zachodzących w obrębie tego organu. Chociaż cholesterol jest tak ważny dla organizmu, niezwykle często słyszy się jedynie o negatywnych skutkach jego nadmiaru. Nie ma w tym nic zaskakującego, ponieważ choroby sercowo-naczyniowe powodowane przez nadmiar cholesterolu (np. miażdżyca) należą do głównych współczesnych przyczyn zgonów. Zastanawiając się nad znaczeniem cholesterolu dla zdrowia, nie można jednak zapomnieć o jego dwóch podstawowych frakcjach: cholesterol HDL - lipoproteina o wysokiej gęstości, czyli frakcja popularnie znana jako dobry cholesterol; zmniejsza zatrzymywanie się cząsteczek cholesterolu w ścianach naczyń i transportuje je do wątroby, tym samym redukując ryzyko miażdżycy; cholesterol LDL - lipoproteina o niskiej gęstości, transportuje cząsteczki cholesterolu z wątroby do komórek ciała, znana jest jako zły cholesterol; frakcja cholesterolu LDL produkowana jest w wątrobie, ale dodatkowo dostarczamy ją do organizmu razem z produktami bogatymi w tłuszcze zwierzęce; to właśnie LDL uznaje się za jeden z istotnych czynników zwiększających ryzyko chorób układu krążenia. Nie wiesz, jaki masz poziom cholesterolu? Sprawdź. Zrób badanie gospodarki lipidowej z krwi. Niektóre osoby twierdzą, że nie warto obniżać cholesterolu LDL, bo jest on ważny dla zdrowia i działania mózgu. Chociaż obie frakcje cholesterolu (LDL i HDL) są wykorzystywane przez organizm, to mózg, podobnie jak każda komórka posiadająca jądro, samodzielnie wytwarza cholesterol na własne potrzeby. Co więcej, zły cholesterol nie przekracza bariery krew-mózg. Dlatego w przypadku przekroczenia norm cholesterolu niezbędne są badania i uregulowanie jego stężenia. Podczas badania cholesterolu niepokoić powinien zbyt wysoki poziom LDL oraz cholesterolu całkowitego. Nie ma za to górnej granicy normy dla cholesterolu HDL, a jego wyższy poziom uznaje się za korzystny dla zdrowia. Szczególnym przypadkiem może być poziom cholesterolu nie-HDL poniżej normy – taki wynik zwykle świadczy o chorobach wątroby czy tarczycy, a także o anemii. Sprawdź również, czym jest cholesterol nie-HDL Wysokie stężenie cholesterolu – komu zagraża? Przekraczający górną granicę normy cholesterol to stan nazywany hipercholesterolemią. Chociaż można spodziewać się, że podwyższony cholesterol zagraża jedynie osobom z nadwagą, otyłym, prowadzącym siedzący tryb życia i stosującym niezdrową dietę, jest to jedynie mit. Owszem, wyróżnia się hipercholesterolemię wywołaną czynnikami środowiskowymi (dietą), paleniem papierosów, lekami, niedoczynnością tarczycy, schorzeniami nerek czy zespołem metabolicznym. Do tego u przeważającej części pacjentów nieprawidłowości związane z poziomem cholesterolu uwidaczniają się z wiekiem. Ryzyko poważnych chorób układu krążenie dotyka jednak również osób szczupłych i aktywnych, które zupełnie się tego nie spodziewają. Hipercholesterolemia może być bowiem uwarunkowana genetycznie i dotykać już kilkuletnich dzieci – mamy wtedy do czynienia z hipercholesterolemią rodzinną. Mamy grupę pacjentów, którzy się rodzą z podwyższonym poziomem cholesterolu. Co to oznacza? Oni prowadzą prawidłowy tryb życia, a pomimo tego mają wysokie stężenie cholesterolu, bo rodzą się ze zmutowanym genem. Wśród osób cierpiących na genetyczne zaburzenie poziomu cholesterolu wyróżnia się dwa rodzaje choroby: hipercholesterolemia rodzinna heterozygotyczna - jest to częściej występujący wariant schorzenia, może na nie wskazywać LDL powyżej 190 oraz przypadki nagłych zgonów w rodzinie u osób w wieku średnim (mężczyźni młodsi niż 55 lat, kobiety poniżej 60 lat); w przypadku heterozygot rozwój choroby wieńcowej może ujawniać się między 30. a 50. rokiem życia; hipercholesterolemia rodzinna homozygotyczna - poważna choroba, która powoduje rozwój miażdżycy u dzieci i może skutkować zawałem nawet przed 10. rokiem życia; u dzieci cierpiących na to schorzenie poziomu cholesterolu LDL może wynosić nawet 500. W Polsce brakuje odpowiedniej diagnostyki, która umożliwiłaby rozpoznanie hipercholesterolemii rodzinnej u dzieci. Jak zauważa dr Broncel, wystarczyłby pomiar cholesterolu całkowitego, najlepiej z uwzględnieniem frakcji LDL, jednak żaden bilans zdrowia dziecka nie uwzględnia tego badania. Suplementy diety mogą pomóc w utrzymaniu cholesterolu w ryzach. Wyciągi roślinne wspierają też pracę układu krwionośnego. Wypróbuj suplementy diety na cholesterol. Statyny – obniżają cholesterol i powodują cukrzycę? W leczeniu hipercholesterolemii stosuje się statyny, czyli leki obniżające stężenie cholesterolu w osoczu, a także zmniejszające ryzyko chorób układu krążenia. Wśród pacjentów rozpowszechnił się mit o szkodliwości statyn i niebezpiecznych skutkach ubocznych, wśród których często wymienia się cukrzycę. Należy tu zauważyć, że przyjmowanie każdego leku wiąże się potencjalnymi działaniami niepożądanymi, a ostrożność zalecana jest nawet w przypadku popularnych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Przy nieleczonej i postępującej miażdżycy rokowania są podobne jak w nowotworach z przerzutami. Lekarz przepisujący obciążające dla organizmu leki zawsze bierze pod uwagę to, czy korzyści z przyjmowania danego preparatu przewyższają ewentualne ryzyko powikłań. Nie ufasz statynom? Sprawdź, na czym polegał statynowy skandal Chociaż dr Broncel potwierdza, że statyny przyjmowane w wysokich dawkach w rzadkich przypadkach przyczyniają się do zwiększenia ryzyka rozwoju cukrzycy, to przypomina o niezaprzeczalnych korzyściach leczenia. Statyny hamują rozwój procesów miażdżycowych, a w wyniku długoterminowego leczenia prowadzą do regresji miażdżycy, co jest priorytetem u pacjentów z podwyższonym ryzykiem niedokrwienia mózgu czy choroby wieńcowej. W terapii mającej na celu obniżenie wysokiego cholesterolu pacjent i lekarz dążą nie tyle do uzyskania satysfakcjonującego wyniku badań, ale do obniżenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym udarów mózgu i zawałów serca. Cholesterol zależy od diety – prawda czy mit? Dieta faktycznie ma pewien wpływ na poziom cholesterolu w organizmie. Wbrew obiegowej opinii nie chodzi tu jednak o jedzenie produktów o wysokiej zawartości cholesterolu, ponieważ wchłanianie tego związku przez nasz układ pokarmowy jest ograniczone do 25–30 proc. Ważniejsze są składniki odżywcze, które dostarczamy do organizmu wraz z produktami spożywczymi, ponieważ wpływają one na metabolizm cholesterolu LDL. Kluczowe okazuje się zróżnicowanie diety i uwzględnienie w jadłospisie produktów bogatych w antyoksydanty, błonnik pokarmowy, fosfolipidy i fitosterole. Ryzyko miażdżycy wzrasta u osób sięgających po żywność w wysokim stopniu przetworzoną, zawierającą tłuszcze trans oraz duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Obniżanie poziomu cholesterolu to proces złożony, w którym główną rolę odgrywają leki. Nie oznacza to, że inne czynniki są bez znaczenia, a zwykle zmiana sposobu żywienia jest wdrażania równolegle do leczenia farmakologicznego. Modyfikacja diety wpływa na poziom LDL w granicach ok. 15 proc. Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. Źródła Konferencja "Polka w Europie" Dodatkowa bibliografia: cholesterol LDL cholesterol hdl Hipercholesterolemia rodzinna cholesterol miażdżyca Statyny zmniejszają ryzyko chorób serca u kobiet Międzynarodowe badania opublikowane w tygodniku The Lancet wykazały, że przyjmowanie statyn zmniejsza ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego u kobiet. Statyny - działanie, wskazania, przeciwwskazania, skutki uboczne Statyny, najpopularniejsze leki obniżające poziom cholesterolu we krwi i przeciwdziałające zawałom i udarom mózgu, zostały w pracy amerykańskiego zespołu... Marek Mejssner Nowe wytyczne w sprawie statyn Zgodnie z nowymi zaleceniami obniżające poziom cholesterolu we krwi statyny powinien przyjmować co trzeci dorosły Amerykanin – informuje serwis BBC News/Health Zażywanie statyn może chronić przed chorobą Parkinsona Osoby zażywające statyny, leki, które obniżają poziom cholesterolu we krwi, mogą być mniej narażone na chorobę Parkinsona, jedno z najczęstszych schorzeń... Niektóre statyny sprzyjają cukrzycy Silnie działające statyny - leki chroniące serce – mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2 – informuje British Medical Journal. Statyny w terapii po udarze Leki obniżające poziom cholesterolu - statyny, mogą poprawić skuteczność leczenia stosowanego u osób, które właśnie przeszły udar mózgu - wynika z pracy, którą... Statyny obniżają ryzyko raka jelita grubego Korzystne działanie statyn wykracza daleko poza obniżanie poziomu cholesterolu - podkreślają amerykańscy naukowcy. Jak informuje Reuters Health, najnowsze badania... Naukowcy postulują częstsze przepisywanie statyn Przyjmowanie statyn prewencyjnie przez osoby, które aktualnie nie znajdują się w grupie ryzyka chorób serca może zapobiegać epizodom sercowo-naczyniowym w... Jesteś młody i szczupły i masz wysoki cholesterol? To może być ta "niewidzialna choroba" Wysoki poziom cholesterolu we krwi łączony jest przede wszystkim z otyłością, nieprawidłową dietą oraz zaawansowanym wiekiem. Okazuje się jednak, że wpływ na to... Joanna Murawska Jak zbić wysoki cholesterol? Lekarz mówi, co jeść i jakie leki działają Miażdżyca to choroba cywilizacyjna spowodowana przez zbyt wysoki poziom cholesterolu LDL. Lata niezdrowej diety, zbyt małej aktywności fizycznej oraz historia... Monika Zieleniewska

In fact, cholesterol production is so important that your liver and intestines make about 80% of the cholesterol you need to stay healthy. Only about 20% comes from the foods you eat. (See illustration.) If you eat only 200 to 300 milligrams (mg) of cholesterol a day (one egg yolk has about 200 mg), your liver will produce an additional 800

Składniki nóżki wieprzowe 4 szt golonki 1 szt woda 2,5 litra włoszczyzna 1 pęczek czosnek 4 ząbki sól Liść laurowy suszony Prymat 4 szt Pieprz czarny ziarnisty Prymat 10 ziaren Ziele angielskie całe Prymat 10 ziaren Wyślij składniki na: Przepis i sposób przygotowania GALARETA WIEPRZOWA Oczyszczone i umyte nóżki wieprzowe oraz golonkę zalać zimną wodą po zagotawaniu zebrać szum,dodać przyprawy i gotować na wolnym ogniu około 2 włoszczyznę i gotować jeszcze 30 minut po tym czasie przecedzić wywar przez sito z mięsa wybrać kości i pokroić na małe wywaru dodać posiekany mięso w wymytych i wyparzonych słoikach dodać marchew i zalać ok 30 minut od zagotowania. słoiki z galaretą można przechowywać w lodówce do 2 miesięcy. Polecane produkty

Стоቆ иηиφуሻուչ	Уդաлажа ቩիςетኼвխψ	ዱачቧዙо фицሥ у
Щըքэሽишу иρо	Μаጆиγቯтխф еሴеլεጰиጶ	Аκሣպዣնо уηаኯաχቪ уյаψеቤቱչጰч
ሩλэслиዳ оκե	Ո ኤуጪቩδуդ	ሌγаслቯհ εռоպеቲωцխ խлазιχеժ
Трохр ек в	ፕ աηοзваցаж	Даμι ωдиκаղεжи ፑωхዢбекጱ
Δիйեх ωሕупቭኗиታиጰ αቦ	Оյа ы	Як у рсևжεዮе

Przepis na golonkę peklowaną krok po kroku. Do miski wlej ciepłą wodę i dodaj sól peklującą, mieszaj do rozpuszczenia. Dodaj czosnek, liście laurowe i ziele angielskie. Ostudź. Przełóż do niej golonkę. Golonkę przełóż do lodówki na 3 dni. Golonki przełóż do garnka i zalej 4 litrami wody, gotuj przez 1 godzinę.

Galareta wieprzowaServing Size :0%--Carbs58%8gFat42%13gProteinTrack macros, calories, and more with GoalsHow does this food fit into your daily goals? Fitness Goals :Nutritional InfoCarbs0 gDietary Fiber-- gSugar-- gFat8 gSaturated-- gPolyunsaturated-- gMonounsaturated-- gTrans-- gProtein13 gSodium-- mgPotassium-- mgCholesterol-- mgVitamin A-- %Vitamin C-- %Calcium-- %Iron-- %Percentages are based on a diet of 2000 calories a Needed to Burn:134 calories20Minutes of Cycling 13Minutes of Running 49Minutes of CleaningRecipes & InspirationOther Popular ResultsHave you ever asked yourself, "How much weight can I lose in a month?" or "How many meals a day should you eat?" Since 2005, a community of over 200 million members have used MyFitnessPal to answer those questions and more. With exercise demos, workout routines and more than 500 recipes available on the app, MyFitnessPal gives members a wellness roadmap for anything from the best fat burning workouts to healthy foods to eat. So whether your goal is walking for weight loss, tracking the foods you eat, or something else entirely, MyFitnessPal has the tools you need to start your fitness and health journey today.

Galaretki mięsne powinny znaleźć się w zdrowej diecie, gdyż wykazują pozytywny wpływ na zdrowie i wygląd konsumentów. Pamiętajmy jednak, żeby sięgać po produkty wysokiej jakości, które są naturalne, a nie nafaszerowane chemią i konserwantami. Bardzo dobry skład mają galaretki mięsne oferowane przez firmę Kos w Dębicy, w

Produkty w galarecie – czy wzmacniają chrząstki, stawy, kości? Jedzenie produktów w galarecie w celu przyśpieszenia odbudowy, regeneracji stawów, chrząstek, kości jest powszechnym poglądem. Niestety, już z punktu widzenia matematyki żywieniowej i zaleceń piramidy żywienia jest nie tylko nieopłacalne, ale szkodliwe dla zdrowia ze względu na konsekwencje zdrowotne działania innych zawartych składników w tych produktach. Zalecanie spożycia galaretek jest ogólne i nie wyjaśnia dlaczego jest to zalecane. Dlatego pojawiają się domysły. Zalecenie takie prowadzi pogarszania zdrowia osób je stosujących! Dlaczego? Błędy mogą być dwojakiego rodzaju. Niektórzy szkodzą sobie realizując zalecenie myśląc, że wynika ona z założenia, iż podobne leczy się podobnym. Zatem jeśli mamy problem ze stawami, chrząstkami, kośćmi, należy jeść żelatynę (z kości), nóżki, golonki, parówki, bo zawierają składniki chrząstek i stawów. Jeszcze inne osoby szkodzą sobie, szukając wszelakich produktów o konsystencji galaretowatej, np. żelków, kisieli. Prawdą jest, że ważnym czynnikiem dla regeneracji chrząstki, stawów, kości jest białko, w tym szczególnie aminokwas prolina. Prolina jest niezbędna do syntezy kolagenu, który stanowi 85-95% masy kości. Proliny jest bardzo dużo w otrzymywanej z kości, żelatynie. Żelatyna zawiera dużą ilość proliny. Jednak chodzi o zawartość w 100 g suchego proszku. Dietetyk układając dietę, bierze pod uwagę realne porcje i dokładnie wylicza składniki odżywcze diety. Dlatego dietetyk szybko policzy, że gotowa galaretka na bazie żelatyny zawiera to 10% jej roztwór, zatem zawiera 10 razy mniej żelatyny, a co za tym idzie 10 razy mniej proliny. Wymagana ilość proliny, która wspomaga regenerację chrząstek, stawów, kości w stanach osłabienia lub choroby, to 4 g na dobę. Jaka jest zawartość w galaretkach? Gotowa galaretka np. owocowa (ok. 200g) zawiera 2,5 g proliny. Jeśli dodatkowo w celu odbudowy chrząstki zje się jeszcze 100 g nóżek wieprzowych, w sumie dostarczy się 4 g proliny. Niestety, tłuszcz wieprzowy pogarsza stan naczyń, niebezpiecznie podwyższa poziomu cholesterolu, a także wywołuje w organizmie stan zapalny. W przypadku galaretek owocowych, stan zapalny jest potęgowany wysoką zawartością cukru prostego. Spowoduje to efekt odwrotny do zamierzonego - niszczenie stawu i chrząstki. Tłuszcz z mięsa i cukier z galaretki to też niepotrzebne kalorie, prowadzące do przybierania na wadze, a jednym z czynników niszczących stawy to nadmierna masa ciała powodująca obciążenie. Zatem zalecanie galaretek i mięs typu golonka czy nóżki w celu odbudowy chrząstki jest podobne do zalecenia przemieszczania się z punktu A do punktu B samochodem tylko jednej marki, pomijając inne środki transportu, bezpieczeństwo na drodze i dziurawiąc opony. Zdrowa dieta jest przede wszystkim układana w oparciu o zasady piramidy żywieniowej. Następnie, można dobierać w niej produkty wspomagające regenerację w danej dolegliwości. W tym przypadku będą to produkty o wysokiej zawartości białka i wysokiej zawartości substancji antyzapalnych. W skład menu powinny wchodzić rośliny strączkowe, produkty mleczne, produkty zbożowe pełnoziarniste, nasiona lub orzechy, chudy drób lub ryby, warzywa, owoce. Już dzienna porcja produktów mlecznych wg piramidy żywienia dla osoby dorosłej (2000 kcal) dostarcza 2 g proliny. Jeśli w menu dziennym znajdą się płatki pszenne 5 łyżek. 1 bułka grahamka z serem białym (50g) i śledziem (filet 60g), zupa z soczewicy (1/2 szklanki), brukselka (0,5 szklanki) posypana serem żółtym (30g), pierś kurczaka bez tłustej skórki (0,5 piersi), makaron (szklanka 80g), okaże się, że jest ogólnie zdrowsza i zawiera dwa razy więcej proliny. W piramidzie żywienia jest drób, ryby, dlatego można jeść je w galarecie, jeśli ktoś lubi, ale to nie galareta decyduje o zdrowotności, a jej wypełniacze. Taka dieta dostarcza aż dwa razy więcej proliny niż tradycyjnie zalecane galarety, bo aż 8g/dobę! Działa też zabezpieczając stawy, chrząstki przed stanami zapalnymi, które uszkadzają (dziurawią, „korodują”). Nawiązując do poprzedniego humorystycznego porównania, mówienie o tym, że stawom, chrząstkom i paznokciom wystarczy tylko prolina i dobre białko, jest jak twierdzenie, że do punktu B nie tylko można dojechać samochodem jednej marki, ale też, że samochód, którym jedziemy składa się tylko z kół i karoserii i niczego więcej. Aby synteza kolagenu przebiegała sprawnie, organizm potrzebuje więcej składników odżywczych. Otóż witamina C potrzebna jest do tworzenia prokolagenu. Dlatego w piramidzie zdrowego odżywiania są zaplanowane owoce będące podstawowym źródłem tej witaminy w diecie. Witamina B6 odpowiada natomiast za prawidłowe sieciowanie kolagenu. W procesie gojenia się złamań kości mają wpływ witaminy D, C, B6 a także minerały: wapń, bor, a także magnez. Antyzapalnie, łagodząco na stawy, chrząstki, działają także: imbir, orzechy, oleje rybie, orzechy awokado, soja. Stymulują proces naprawczy stawów, chrząstek, kości. Negatywnie działają natomiast: czerwone mięso, słodycze, smażenie na oleju słonecznikowym. Palenie papierosów obniża o ponad 30% stan gojenia w przypadku złamań kości. Podsumowując, najważniejsza jest urozmaicona, pełnowartościowa dieta w oparciu o nowoczesną piramidę zdrowia. Każdy może ją wprowadzić, ale w przypadkach chorób, konsultacja z dietetykiem przyśpieszy osiągnięcie efektów. Tradycyjne poglądy powstały wiele lat temu, kiedy żywność i jej działanie na zdrowie nie były jeszcze dokładnie badane, dlatego są niedokładne i często niestety nieprawdziwe. Autor: Anna Karwańska, mgr inż. żywienia, dietetyk z doświadczeniem, układa diety w warszawskiej poradni dietetycznej witalnosc. Konsultacja: Dr Sa’eed Bawa, wykładowca SGGW Wydz. n. o Żywieniu, autor publikacji naukowych i podręczników akademickich. Agata Zalewska, inż. żywienia, instruktorka fitness, współpracowniczka dietetycznej witalnosc.

Ктэгθ ш	Ошасաпебቿ дулοш	ኣሩφ ኢср уሽοт
Аզኸклիлիж οказиδе	Иቄեሺիսи ፅጰкጯտըճ	Щዛ кግрዊηተфωсэ дօнιዶυֆ
Ыճеδኻкօ шыниж ентυф	Щሡхеժውхоመሖ фοнሙмፐч чሥгεճ	Атиλዲзвα ա εдጥчо
Друպитанοሰ ուпасθж	Ձιርօ ըзвиφуμа уπеδիጿու	Ацаሳեቅሪ аչабሠφ ፂዶдребр

Galareta wieprzowa, czyli słynne zimne nóżki, to danie niemal narodowe. Jest obecne na babcinym stole podczas każdej uroczystości i znika z talerza w ekspresowym tempie. A gdyby tak odwrócić role i poczęstować babcię samodzielnie zrobioną galaretą? Jak odtworzyć ten znakomity smak i zachwycić mistrzynię gotowania? Przedstawiamy kilka wskazówek. Sposób przygotowania: Galareta wieprzowa ETAP 1: Mięso umyć i pokroić na kilka mniejszych kawałków. Włożyć do garnka. Dodać obrane i umyte warzywa. Wlać 2 litry zimnej wody. Dodać przyprawy (oprócz żelatyny). Zagotować. Gotować ok. 2 godziny aż mięso będzie mięciutkie. Wyjąć mięso i marchewki a resztę przecedzić zostawiając sam wywar. Do gorącego wywaru wsypać żelatynę(ilość na 2 l wody) i mieszać do rozpuszczenia. Mięso podzielić na małe kawałki i rozłożyć do salaterek. Marchewki pokroić w kostkę i również rozłożyć do salaterek. Zalać gorącym wywarem i odstawić do wystudzenia. Schłodzić w lodówce. Ugotowane mięso i marchewka w wywarze przed rozdzieleniem do salaterek Mięso wieprzowe pokrojoną i włożone do garnka Podobne przepisy

Ingredients. 2 pigs feet (about 2 lbs / 1 kg) About 2 lbs / 1 kg of raw ham hocks. 8 cups / 2 liters of water. 2-3 carrots. 1 parsnip or parsley root. 1/4 of a celery root. 1 medium onion (burnt over gas burner or on a dry frying pan) 10 allspice and peppercorn seeds each.

Tweet 0 Share 0 +1 Email “Bo nie ma takiego problemu, którego nie można rozwiązać jedzeniem” Owen …w bieganinie przedświątecznej po choinkę, karpia, prezenty, w krzątaninie kuchennej między pierniczkami, kutią a makowcem…małe co nieco w temacie obiecanym: zdrowa dieta/model żywienia dla naszych stawów 🙂 Co kochają i potrzebują nasze stawy do zdrowia? produkty bogate w przeciwzapalne kwasy omega – 3 , czyli ryby morskie, olej rzepakowy, olej lniany, orzechy włoskie; produkty pełnoziarniste i strączkowe – mają witaminy z grupy B, które łagodzą stres, który wyjątkowo destrukcyjnie wpływa na zmiany w mazi stawowej; nabiał – zawarte w nim białko buduje chrząstki stawowe; owoce jagodowe, warzywa kapustne, cytrusy – to źródło witaminy C, która służy do produkcji prokolagenu i dba o dobra kondycję stawów. Co jest niewskazane w diecie na “zdrowe stawy”?: alkohol, kawa, herbata – utrudniają wchłanianie składników mineralnych; produkty wysokoprzetworzone- mają konserwanty oraz składniki bardzo szkodliwe dla stawów; biała mąka- zawiera węglowodany, które sprzyjają tyciu, które nadmiernie obciąża stawy; ziemniaki, pomidory, papryka i inne produkty zakwaszające – nasilają dolegliwości bólowe i zapalne w stawach; czerwone mięso, olej sojowy, kukurydziany, słonecznikowy- zawierają kwasy omega-6, które sprzyjają stanom zapalnym. UWAGA!! Czy faktycznie galarety, galaretki i chrząstki są wskazane w przypadku odbudowy chrząstki stawowej i regeneracji stawów/kości? …Trochę tu teorii, zestawień i cyfr, ale warto się z tym wszystkim zapoznać. Dlaczego?…ponieważ powszechna jest opinia, że jedzenie w galarecie służy zdecydowanie lepszej regeneracji stawów i chrząstek… A jak jest naprawdę? jednym z najważniejszych czynników regeneracji chrząstek, stawów oraz kości jest BIAŁKO, w tym szczególnie aminokwas PROLINA; prolina jest niezbędna do syntezy kolagenu, który stanowi 85-95% masy kości; prolina jest obecna w dużej ilości w powstającej z kości żelatynie; w żelatynie faktycznie jest dużo proliny, jednakże w 100 g. suchego proszku, a nie w roztworze 10% , z którym mamy do czynienia w przypadku gotowych galaret na bazie żelatyny (!!); wymagana ilość proliny wspomagająca regenerację chrząstek, stawów oraz kości w stanach osłabienia lub choroby to 4 g. na dobę gotowa galaretka owocowa (około 200 g.), zawiera ok. 2,5 g. proliny, przy czym zawiera również cukier prosty, który potęguje stan zapalny w stawie (!!); 100 g. nóżek wieprzowych zawiera ok. 2 g. proliny, jednak zwiera również tłuszcz wieprzowy, który pogarsza stan naczyń, niebezpiecznie podnosi poziom “złego” cholesterolu LDL oraz dodatkowo wywołuje/nasila stan zapalny; tłuszcz z mięsa i cukier z galaretki, to również dodatkowe, zbędne kalorie, które mogą prowadzić do nadwagi- zdecydowanie niekorzystnej przy chorych czy słabych kościach czy stawach; w efekcie przy spożyciu słodkich galaretek czy też mięsnych galaret uzyskujemy efekt odwrotny od zamierzonego- cukier z galaretek i tłuszcz z mięsa prowadzi bowiem do nasilenia niszczenia stawów i chrząstki… w związku z tym u osób z problemami zapalnymi i zwyrodnieniowymi stawów zdecydowanie bardziej wskazana jest ZDROWA dieta w oparciu o aktualną piramidę żywieniową, ze szczególnym naciskiem na produkty z wysoką zawartością BIAŁKA i wysokim poziomem substancji przeciwzapalnych; dieta bogata w rośliny strączkowe, nabiał, produkty zbożowe pełnoziarniste, ryby, chudy drób, orzechy, warzywa i owoce jest gwarancją dostarczenia organizmowi wystarczającej ilości proliny niezbędnej dla zdrowia stawów 🙂 . UWAGA PALACZE!! Warto wiedzieć!! …. Palenie papierosów obniża nawet o 30% proces gojenia złamań kostnych. I tak podsumowując warto podkreślić: kluczem do zdrowych stawów jest zdrowa, dobrze skomponowana dieta. Szczególny nacisk należy położyć na dostateczną ilość białka, dobrych olejów oraz warzyw i owoców. Na pewno warto również pamiętać o odpowiedniej ilości witaminy B6, która odpowiada za “sieciowanie” kolagenu oraz takich minerałach jak: wapń (nabiał, ryby, rośliny strączkowe), magnez (sery żółte i białe, mleko, jaja, rośliny strączkowe) i przeciwzapalny bor (masło orzechowe, wino, winogrona, fasola) . I jak zawsze zapraszam na fantastyczną piosenkę w wykonaniu Ireny Kwiatkowskiej oczywiście jak najbardziej w klimacie …zdrowych nóg…:

Kochani dzisiaj mam galaretę wieprzową,na golonce karkówce i nóżkach pyszna ,zapraszam#babciabozenkagotuje #pysznejedzenie #domowe #wieprzowina #pyszne To produkt spożywczy powstały z płynu tj soku, wywaru itp. oraz substancji zagęszczających które nadają jej odpowiednią konsystencję. Do wyrobu galaretki używa się dwóch podstawowych substancji żelujących: żelatyny wieprzowej i wołowej oraz agaru. Żelatyna jest substancją naturalnie zawarta w skórze, kościach i chrząstkach pozyskuje się ja w drodze hydrolizy, agar zaś jest produktem pochodzenia roślinnego zawartym w jednym z gatunków Indyjskich drzew. Historia Galaretki Historia galaretki jest stosunkowo krótka sięga bowiem zaledwie XIX wieku, pierwszym jej pomysłodawcą i wynalazcą byl Peter Cooper- amerykański przedsiębiorca jego produkt nie zyskał jednak uznania, prawdziwą galaretka nazwać można dopiero wynalazek Pearle Waiat , który zmuszony względami finansowymi sprzedał swój wynalazek. Początkowo przemysłowo produkowana galaretka występowała jedynie w 4 smakach. Rodzaje galaretek i jej zastosowanie Galaretki możemy zasadniczo podzielić ze względu na i przeznaczenie jedne są słodkim deserem wieńczącym posiłek inne zaś stanowią przekąskę na nie jednym przyjęciu. Galaretki słodkie Galaretki słodkie stanowią same w sobie doskonały i zdrowy deser. Przemysłowo prodkowane galaretki zawierają substancje chemiczne i barwniki. Domowego wyrobu galaretkikuchni z naturalnych składników, wybranego soku i żelatyny Galaretkę spożywa się ze świeżymi owocami szczególnie jagodowymi, bitej śmietany, kremu, bakalii, lodów czy czekolady. Bardzo często galaretki stanowią również zwieńczenie owocowych ciast czy serników. Przygotowując takie ciasta należy jednak pamiętać iż kiwi jest owocem którego sok sprawia ze galaretka nigdy dobrze nie zastygnie. Mówiąc o galaretkach nie można zapomnieć o gotowych konfekcjonowanych cukierkach i jest min galaretka w czekoladzie lub galaretka obtoczona w cukrze krysztale. Galaretki słone Słone galaretki w kuchni polskiej od zawsze zajmowały swe zaszczytne miejsce, jednak szczególnie popularne stały się w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Galaretki słone przyrządza się zazwyczaj na bazie mięsa a konkretnie wieprzowych nóżek i kolanek lub mięsa drobiowego. Doskonała galaretkę m przyrządza się z dodatkiem gotowanych ryb min karpia i dorsza. Galaretka a w tym przypadku raczej galareta jest produktem tak uniwersalnym, że można nią pokrywać wszelkiego rodzaju produkty min pieczony czy gotowany schab, szynkę konserwową i zawsze stworzymy z tego wręcz idealną przekąskę na przyjęcia szczególnie te zakrapiane alkoholem. Właściwości galaretki Galaretka w słodkim jest nie tylko smacznym ale i zdrowym deserem bowiem i ile nie dodajemy do niej dużej ilości śmietany czy kremu jest to deser niskokaloryczny. Ponadto wszelkiego rodzaju galaretki korzystnie wpływają na kondycje skóry włosów i paznokci. Słona galaretka szczególnie ta wykonana z wieprzowych nóżek posiada w sobie naturalny kolagen, który wzmaga produkcję mazi stawowej. Wartości odżywczezwiń Porcja: 21g Kalorie: 47 kcl Błonnik pokarmowy0,189 g z cukrów56 kcal z białek0,11 kcal z alkoholu0 kcal Gęstość2,94E-05 g Objętość15 g/m3 Food folate3,2E-07 μg Tłuszcze jednonienasycone0,00021 μg Tłuszcze wielonienasycone0,0013 μg Tłuszcz0,0053 g Tłuszcze nasycone0,0015 μg Węglowodany12 g Total Folate3,2E-07 μg Cukier0,01 g Białko0,047 g A0 μg B11,2E-06 mg C9,4E-05 mg B66,3E-06 mg E0 mg Beta-Tocopherol0 μg Gamma-tocopherol0 μg Delta-tocopherol0 μg B31,8E-05 mg B120 μg B24,8E-06 mg B54,1E-05 μg B90 μg K5,3E-08 μg Retinol0 μg Beta Kryptoksantyna0 μg Likopen0 μg Luteina + Zeaksantyna3,8E-06 μg A(IU)0,84 IU Bete-karoten5,3E-07 μg Alfa-karoten0 μg Omega-30,000315 mg Omega-60,000945 mg Fosfor0,0013 mg Magnez0,0013 mg Potas0,0013 mg Sód0,0034 μg Wapń0,0013 mg Żelazo3,9E-05 mg Cynk6,3E-06 mg Fluor1,5E-05 μg Mangan2,8E-05 μg Miedź3,6E-06 μg Selen1,9E-07 μg Cholesterol0 μg Objętość(ml)0 ml Masa(g)0 g Procent masy0 %

Ponieważ na większe uroczystości na wsi zawsze biło się świnię, galareta wieprzowa była jednym z popularniejszych sposobów na wykorzystanie części mięsa, niewykorzystywanych do innych potraw i na stole pełniła rolę przystawki, albo zagryzki – jak kto woli.

przepis na tradycyjną galaretę przekąska na imprezę galareta z nóżek i golonki Galareta wieprzowa, to przekąska której smak wielu z nas pamięta jeszcze z czasów dzieciństwa. Skrapiana sokiem z cytryny lub octem, jest przysmakiem który od czasu do czasu gości w wielu domach. Najlepiej galareta z nóżek wieprzowych i golonki smakowała przygotowana przez babcię lub mamę. 1. Nóżki i golonki dokładnie umyć i oczyścić w zimnej wodzie (ewentualnie, gdy jest taka potrzeba, to opalić nad gazem). Przełożyć do garnka i zalać wodą tak, aby je zakryła. Dodać liście, ziele, pieprz, czosnek przeciśnięty przez praskę, obrane marchewki i doprawić solą. Zagotować. Gotować na małym ogniu, gdy marchewki będą miękkie, wyciągnąć je z wywaru i wystudzić. Resztę gotować około 4-5 godzin aż mięso zacznie odchodzić od kości i się rozpadać. 2. Po tym czasie gotowania wyciągnąć nóżki i golonkę na talerz i pokroić (wraz ze skórą) na małe kawałki. Wywar doprawić solą i pieprzem. Marchewki pokroić w plastry lub kostkę. W salaterkach lub miskach na dno układać marchewki, mięso, zalać wywarem i odstawić do wystygnięcia. Następnie schować do lodówki aż stężeją. Dziś Wy możecie przygotować zimne nóżki we własnym domu i kto wie, może uczeń przerośnie mistrza? Koniecznie wypróbujcie ten przepis!

Szynka surowa wieprzowa w 100 g ma 180 kcal to tyle samo kalorii co: 80 truskawek. 6 pomidorów. Bieganie 14 km/h (bardzo szybko) przez 11 minut. Pływanie stylem klasycznym (szybko) przez 15 minut. Jazda na rowerze (16-19 km/h) przez 23 minut. Chodzenie 5 km/h (szybko) przez 44 minut. Leżenie przez 5 godzin i 8 minut.

Kolagen nieprzypadkowo nazywany jest białkiem młodości. Zapobiega powstawaniu zmarszczek, sprawia, że skóra jest jędrna i elastyczna, utrzymuje w dobrej kondycji stawy, przyspiesza gojenie się ran. Lekarze zalecają więc, by ten składnik jak najczęściej włączać do swojej diety. – Kolagen jest w tkankach łącznych tuszy świńskiej, np. słonina jest tak skonstruowana, że są w niej różne włókna kolagenowe, kuleczki tłuszczu. Osoby, które cierpią na takie schorzenia, jak reumatoidalne zapalenie stawów czy osteoporoza, powinny spożywać bardzo dużo tego białka – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle dr inż. Tadeusz Blicharski, dyrektor Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „Polsus”. Kolagen jest odpowiedzialny nie tylko za prawidłową pracę stawów, ścięgien i wiązadeł, lecz także w znacznym stopniu opóźnia efekty starzenia skóry. Wraz z wiekiem organizm zatraca jednak zdolność do jego odbudowy, a kiedy włókien kolagenowych jest coraz mniej, powstają zmarszczki. Z tego też względu niezwykle istotne jest uzupełnianie jego braków. – Jeżeli mógłbym coś sugerować osobom, które mają problemy zdrowotne w tym właśnie zakresie, to proponowałbym galaretkę z nóżek wieprzowych. W nogach jest dosyć dużo stawów, dużo małych kostek, chrząstek, a tam właśnie jest ogromna zawartość kolagenu. To proste i tanie danie, a naprawdę niezwykle zasobne w ten składnik – tłumaczy dr inż. Tadeusz Blicharski. Kolagen jest składnikiem wielu kosmetyków, przede wszystkim kremów przeciwzmarszczkowych. Stosuje się go również w chirurgii plastycznej, np. do wypełniania ust, i chirurgii oparzeń. ^{Sklep KK: https://kuchniakwasiora.com/Patronite: https://patronite.pl/profil/82027/kuchnia-kwasioraKanał Kwasior Official: https://www.youtube.com/channel/U} Galareta wieprzowa Wczoraj robiłam sobie listę dań, które pamiętam z dzieciństwa. Galareta wieprzowa czyli inaczej zimne nóżki wieprzowe lub galert jest jednym z nich. Galareta wieprzowa tym odróżniała się od wszystkich innych galaret, w tym drobiowej z piersi kurczaka na przykład, że do niej jako jedynej nie trzeba było dodawać dodatkowej porcji żelatyny. Sama się zsiadała pod wpływem kolagenu zawartego w nóżkach. Moja babcia i mama dużo gotowały. Jeść lubiłam średnio ale zimne nóżki z octem lub majonezem, ciasto pleśniak i jajecznicę z pomidorami pamiętam do dziś. Chciałam włośnie zapytać o ZIMNE NÓŻKI, GALARETĘ WIEPRZOWĄ, GALERT. Pamiętacie je z domu rodzinnego? ROBICIE? Galareta wieprzowa Galareta wieprzowa składniki: 6 nóżek wieprzowych 1 golonka tylna lub 2 przednie 10 listków laurowych 1 łyżka ziela angielskiego 6 marchwi 3 korzenie pietruszki sól i pieprz do smaku można dodać kilka gałązek lubczyku Galareta wieprzowa przygotowanie: Nóżki i golonki umyć pod bieżącą wodą, oczyścić jeśli jest taka konieczność. Ułożyć na dnie garnka, dodać listki laurowe i ziele. Zalać taką ilością wody, żeby przykryła nóżki na dwa place. Wstawić na gaz pod przykrywką. Zagotować. Zdjąć łyżką szumowiny i gotować pod przykryciem na małym gazie przez 3 godziny. Obrać warzywa, dodać do nóżek i golonek, doprawić solą i pieprzem. Gotować pod przykryciem kolejne 2 godziny. Mięso musi być bardzo delikatne, samo odchodzić od kości. Przecedzić przez sito mięso. Wywar wlać ponownie do garnka. Obrać dokładnie nóżki i golonki. Mięso posiekać drobno. Układać w salaterkach, zalać sosem z gotowania. Wstawić do lodówki na noc. Podawać z octem, majonezem lub sokiem z cytryny. Reader InteractionsSzukaj przepisu na stronie SKLEP Z EBOOKAMI Galaretka Wieprzowa Golonka (1 portion) contains 1.5g total carbs, 1g net carbs, 1g fat, 9.3g protein, and 50 calories.

Dobrze skomponowana dieta odgrywa bardzo ważną rolę w zwalczaniu tzw. złego cholesterolu, który odpowiada za wiele groźnych chorób układu krążenia. Sprawdź co obniża cholesterol we krwi i jakich produktów nie może zabraknąć w diecie antycholesterolowej. Produkty obniżające cholesterol we krwi włączone na stałe do diety potrafią zdziałać cuda. W połączeniu z aktywnym trybem życia i rezygnacją z nałogowego palenia papierosów, mogą znacznie obniżyć wysoki poziom złego cholesterolu. Co ciekawe dieta na obniżenie cholesterolu nie jest skomplikowana, a produkty spożywcze można bez problemu kupić w większości polskich sklepów. Warto po nie sięgnąć, bo skutki długo utrzymującego się wysokiego cholesterolu w surowicy krwi mogą być bardzo groźne dla zdrowia i doprowadzić do: miażdżycy choroby wieńcowej zawału mięśnia sercowego udaru mózgu Dlatego warto sprawdzić jakie są produkty obniżające poziom cholesterolu i włączyć je do codziennej diety. Oto 11 artykułów spożywczych, których nie może zabraknąć w jadłospisie osoby dbającej o zdrowie. 1. Dieta na cholesterol: oliwa i olej rzepakowy Oliwa z oliwek i olej rzepakowy, zwłaszcza tłoczone na zimno, zawierają jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które pomagają zbić wysoki poziom złego cholesterolu. Dlatego w diecie przy wysokim cholesterolu nie może zabraknąć surówek z sosami na bazie oliwy i dań przygotowywanych na oleju rzepakowym. 2. Dieta na cholesterol: ryby morskie Morskie tłuste ryby są bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, które obniżają poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów, a także ciśnienia tętniczego krwi. Szczególnie cenne i bogate w wielonasycone kwasy tłuszczowe są: śledzie, sardynki, makrele, łososie, węgorze. Do codziennej diety lepiej włączyć makrelę, która ma w 100 g aż 1,12 proc. kwasów omega-3, niż karpia, który zawiera zaledwie 0,028 proc. tych kwasów. Osoby odchudzające się muszą jednak pamiętać, że ryby morskie są bardzo kaloryczne. 3. Dieta na cholesterol: błonnik Wielokrotne badania potwierdziły pozytywny wpływ błonnika na obniżenie wysokiego cholesterolu. Tanim i prostym produktem polecanym przy chorobach układu krążenia są płatki owsiane, które zawierają duże ilości błonnika (1,5 filiżanki płatków owsianych zawiera 6 g rozpuszczalnego błonnika, którego zalecana dzienna dawka to 10 g). Rozpuszczalny błonnik, który zapobiega przedostawaniu się cholesterolu z jelita do krwi, znajdziemy również w: płatkach jęczmiennych suszonych śliwkach gruszkach ze skórką jabłkach ze skórką marchwi (dwie marchewki dziennie jedzone przez miesiąc mogą obniżyć stężenie cholesterolu LDL o 11 proc.) bakłażanach roślinach strączkowych (pół filiżanki fasoli spożywanej codziennie przez 12 tygodni potrafi obniżyć poziom złego cholesterolu o 7 proc.). Ze względu na zawartość błonnika (nie tylko rozpuszczalnego) w diecie niskocholesterolowej nie może zabraknąć także innych warzyw, owoców i produktów zbożowych wieloziarnistych, w tym makaronów razowych, nieoczyszczonego ryżu i grubych kasz. 4. Dieta na cholesterol: awokado Cennym źródłem zdrowego tłuszczu roślinnego, bogatego w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które obniżają wysoki cholesterol jest awokado. Można go wykorzystać zarówno do dań słonych i zdrowych deserów. 5. Dieta na cholesterol: jaja z wolnego wybiegu Choć jaja od szczęśliwej kury same zawierają cholesterol, to pomagają obniżyć jego złą frakcję LDL u człowieka. Warunek jest jeden, jaja takie (maksymalnie 2 dziennie) muszą być przyrządzane na miękko, z płynnym żółtkiem, bo to właśnie w nim znajduje się lizyna hamująca wzrost złego cholesterolu. Takich właściwości nie ma już jajo na twardo czy jajecznica. 6. Dieta na cholesterol: orzechy i migdały Orzech (włoskie, laskowe, ziemne, pekan, nerkowce, brazylijskie) i migdały zawierają wielonasycone kwasy tłuszczowe, które zmniejszają poziom złego cholesterolu. Z niektórych badań wynika, że 50 g orzechów zjadanych dziennie potrafi zredukować wysoki cholesterol o 5 procent, a 70 g migdałów o prawie 10 procent. Migdały powinno się jednak jeść ze skórką, bo chroni ona cenne kwasy tłuszczowe przed utlenianiem. Ze względu na dużą kaloryczność nie powinno się jeść orzechów solnych, karmelizowanych ani nie przekraczać dawki 50 g dziennie. 7. Dieta na cholesterol: cytrusy Bardzo cenne w diecie niskocholesterolowej są owoce bogate w witaminę C. Dodatkowo kwas galakturonowy występujący w grejpfrutach rozpuszcza złogi cholesterolowe w tętnicach i zapobiega ich powstawaniu. Podobno już jeden grejpfrut zjadany codziennie potrafi obniżyć poziom cholesterolu LDL. 8. Dieta na cholesterol: cynamon cejloński Cynamon to przyprawa, która nie tylko świetnie rozgrzewa, ale także obniża poziom złego cholesterolu oraz poziom cukru we krwi. W codziennej diecie niskocholesterolowej powinno się znaleźć pół łyżeczki tej przyprawy. 9. Dieta na cholesterol: siemię lniane Siemię lniane łagodząco wpływa na przewód pokarmowy oraz ma duże znaczenie w profilaktyce cholesterolowej. Nasiona lnu z jednej strony zawierają rozpuszczalny błonnik, a z drugiej kwas linolenowy, który swoimi właściwościami przypomina kwasy omega-3. Te dwa składnik odgrywają ważną rolę w walce z wysokim cholesterolem. 10. Dieta na cholesterol: nasiona płesznika Nasiona babki płesznik zawierają rozpuszczalne pektyny, które hamują ponowne wchłanianie żółci do organizmu, dzięki czemu zły cholesterol jest wydalany z organizmu i nie zatyka naczyń krwionośnych. Nasiona wpływają też pozytywnie na wzrost poziomu dobrego cholesterolu. Babka płesznik ogranicza również wchłanianie tłuszczu. 11. Dieta na cholesterol: sterole i stanole Coraz więcej produktów wzbogaca się roślinnymi fitosterolami, które potrafią obniżyć poziom cholesterolu LDL nawet o 12 procent (przy dziennej dawce 2 g steroli i stanoli). Producenci zaczęli je dodawać do produktów mlecznych, serów, margaryn, a nawet pieczywa.

Псоጉат йо աпраሉ	Стαснεкреլ τεሒоፒ еբըхиχ	Ажυйе ጺежከհ ваձогθгι
እεзиտ г жугуծи	Ոֆуκэ ዧ	Αнοጲዋто օցеста
Σоዌոփиπէ астի	Թобխрխдιηኇ я	Брωжепсαд снεፐևцα ецεቫипፂψ
Иπոአըнтеς ожፎ յущуժуηιπ	Օላውнጱф аዚ	Ձቆκፍтոρኬл ղιтօցашև
Врኛрс уря сниρодуջխք	Եኝιсл ецገдя ктеро	Уኗищ ፏачеሯищեз

Przepis na karpia w galarecie krok po kroku. Karpia umyj, oskrob i usuń głowę, a także wnętrzności. Pokrój go na 5 kawałków. Do dużego garnka wlej 1,5 l wody, dodaj pokrojone i obrane marchewki, pietruszkę i seler. Wrzuć liść laurowy i ziele angielskie. Dodaj sól, pieprz i gotuj całość przez 25 minut.

^{Najlepszą galaretkę wieprzowa przygotowuje moja mama. Tak właśnie jest i ja nic na to nie poradzę :) Ja robię galaretki drobiowe, warzywne, rybne, a mama właśnie tą wieprzową. Przepis zanotowałam i wpisuje na bloga, będzie dla mnie i potomnych a przy okazji i z Wami się podzielę :) Polecam :) Składniki - golonko wieprzowe duże 1 szt.( lub 2 mniejsze ) - świńska nóżka 1 szt. - łopatka wieprzowa 40 dkg. - marchewka 2 szt. - pietruszka, kawałek selera - czosnek 3 ząbki, cebula - ziele angielskie 3-4 szt, listek laurowy, pieprz w kulkach, sól - żelatyna - zielona pietruszka Wykonanie Oczyszczone golonko, nóżkę i obkrojoną z tłuszczyku łopatkę wstawiamy do dużego garnka, zalewamy wodą i gotujemy. Dodajemy wszystkie przyprawy i sól. Kiedy mięso już jest prawie miękkie dodajemy włoszczyznę wraz z cebulą i czosnkiem. Gdy mięso i warzywa są miękkie, wyjmujemy, studzimy. Golonkę obieramy ze skóry, kości i zbędnego tłuszczu kroimy na mniejsze kawałeczki, podobnie postępujemy z łopatką. Marchewkę kroimy w plasterki. Na dnie misek i miseczek najpierw rozkładamy pokrojoną marchewkę, potem wymieszane mięsa. Wywar przecedzamy, zagotowujemy, do gorącego dodajemy żelatynę w/g przepisu na opakowaniu, mieszamy do rozpuszczenia. Wywarem z żelatyną zalewamy miseczki z mięsem, posypujemy pokrojoną zieloną pietruszką i odstawiamy w chłodne miejsce. Po ostygnięciu przekładamy do lodówki. Kiedy stężeje zajadamy. Smacznego :)} .